Đào tạo nhân lực để chuyển đổi số hiệu quả
Mới đây, Lương Tiểu Băng đăng tải loạt ảnh đời thường hạnh phúc bên tài tử Trần Gia Huy và chia sẻ: "Ngày 4.3 là kỷ niệm 25 năm cưới của chúng ta. Hạnh phúc khi được cùng anh đi khắp thế gian, cùng cười đùa vui vẻ. Hạnh phúc là cùng nhau già đi". Bên dưới mục bình luận, đông đảo khán giả bày tỏ sự ngưỡng mộ trước tình cảm ngọt ngào của cặp sao, nhắc lại vai diễn của bộ đôi trong phim Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài (2000), gửi đến họ những lời chúc tốt đẹp.Nhiều người hâm mộ cảm thán: "Hồi nhỏ tôi xem Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, giờ nhìn lại, Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài đã kết hôn được tận 25 năm rồi", "Trong phim, Chúc Anh Đài yêu Lương Sơn Bá, ngoài đời lại được chứng kiến tình yêu đẹp của Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài. Mong hai người luôn hạnh phúc", "Cô ấy vẫn đẹp ngay cả khi về già, có lẽ một phần vì hôn nhân hạnh phúc khiến cô ấy luôn vui vẻ và tích cực"…Lương Tiểu Băng và Trần Gia Huy được nhiều khán giả biết đến khi đóng Chúc Anh Đài và Mã Văn Tài trong phim Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài (2000). Trên màn ảnh, Mã Văn Tài đem lòng yêu Chúc Anh Đài, dùng mọi thủ đoạn để chiếm đoạt trái tim người đẹp nhưng thất bại vì nàng yêu say đắm Lương Sơn Bá (La Chí Tường đóng). Dù không thành đôi trên phim, họ lại là cặp tình nhân nổi tiếng ngoài đời. Cả hai đã hẹn hò từ thập niên 1990 rồi về chung nhà vào năm 2000 và đón con trai hồi 2007. 25 năm chung sống, cặp sao trải qua nhiều sóng gió song họ luôn tôn trọng, thấu hiểu và cùng nhau vượt qua. Theo HK01, vào năm 2012, cặp sao vướng tin đồn rạn nứt khi Lương Tiểu Băng lộ ảnh thân thiết với Vương Chí Hải. Tuy nhiên, sau đó nữ diễn viên giải thích cô và người này chỉ là bạn học cùng lớp kịch và họ có mối quan hệ tốt nên có cử chỉ dễ gây hiểu lầm. Về phần Trần Gia Huy, tài tử chọn tin tưởng, đứng về phía vợ, cả hai cùng nhau vượt qua những lời đàm tiếu và vun đắp tổ ấm chung. Suốt nhiều năm, tài tử họ Trần không nề hà chuyện chăm sóc gia đình, thường xuyên đi chợ, nấu cơm, đưa đón con cái... để vợ có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe. Lương Tiểu Băng khen chồng là người ngọt ngào, chu đáo, thường dành cho vợ những lời dịu dàng mỗi ngày. "Chồng tôi luôn nói: 'Em thật xinh đẹp' mỗi khi thức dậy. Chúng tôi đã như vậy trong hơn 20 năm chung sống. Anh ấy lúc nào cũng ngọt ngào, dịu dàng. Ngay cả khi tóc tôi rối tung, ngay cả khi tôi đã già đi nhiều, anh ấy vẫn nói: 'Sao em có thể xinh đẹp thế?'". Cô khoe luôn được chồng yêu thương, chiều chuộng, tôn trọng sở thích cá nhân và cố gắng làm cho mình vui vẻ, hạnh phúc.Á hậu Hồng Kông 1990 cũng từng tiết lộ thời xuân sắc, không ít đàn ông thành đạt, giàu có theo đuổi mình nhưng cô vẫn chọn Trần Gia Huy vì nam diễn viên là người đứng đắn, chung thủy - điều mà cô luôn coi trọng. Nữ diễn viên cũng tuyên bố bản thân không có quan niệm phải lấy chồng đại gia. Vợ chồng cô không có cuộc sống giàu có nhưng thoải mái, họ bù trừ cho nhau, hiếm khi cãi vã.Lương Tiểu Băng sinh năm 1969, cô giành ngôi á hậu 2 tại cuộc thi Hoa hậu Hồng Kông 1990 rồi lấn sân sang diễn viên và nhanh chóng trở thành hoa đán hàng đầu TVB trong thập niên 1990. Ngoài Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, người đẹp còn ghi dấu ấn qua nhiều bộ phim: Vô ảnh kim đao, Bao Thanh Thiên, Tân bến Thượng Hải, Loan đao phục hận, Lộc đỉnh ký (1998)… Những năm qua, Lương Tiểu Băng rời xa màn ảnh, thỉnh thoảng dự sự kiện. Hồi 2024, cô tái xuất màn ảnh với bộ phim Nghịch thiên kỳ án 2. Về phần Trần Gia Huy, tài tử sinh năm 1963 vẫn đều đặn đóng phim trong những năm qua.Thưởng Tết Giáp Thìn ở Hà Tĩnh cao nhất 50 triệu đồng/người
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Người phụ nữ U.70 chinh phục những cung đường khó
Ngày 25.1, thông tin từ Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bình Dương cho biết Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có quyết định phân công ông Nguyễn Lộc Hà giữ chức vụ Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy, thay cho ông Nguyễn Hoàng Thao, nguyên Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy đã nghỉ hưu theo chế độ từ ngày 1.11.2024.Trước đó, tại hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Dương (ngày 30.12.2024) đã bầu ông Nguyễn Lộc Hà, Ủy viên Ban Thường vụ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương làm Phó bí thư Tỉnh ủy với 100% số phiếu đồng ý (46/46).Ông Nguyễn Lộc Hà (50 tuổi, quê quán P.Chánh Phú Hòa, TP.Bến Cát, Bình Dương) có trình độ cử nhân kiến trúc, cử nhân kinh tế chính trị, cao cấp lý luận chính trị, được bầu làm Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương từ tháng 10.2020.Đến ngày 13.1, Tỉnh ủy Bình Dương đã công bố quyết định của Ban Bí thư T.Ư Đảng chuẩn y ông Nguyễn Lộc Hà, giữ chức vụ Phó bí thư Tỉnh ủy và đến nay ông Nguyễn Lộc Hà được phân công giữ chức vụ Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Dương.Tỉnh ủy Bình Dương hiện gồm có: ông Nguyễn Văn Lợi, Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; ông Nguyễn Lộc Hà, Phó bí thư thường trực và ông Võ Văn Minh, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.Trước đó, HĐND tỉnh Bình Dương cũng tổ chức kỳ họp miễn nhiệm chức danh Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đối với ông Nguyễn Lộc Hà.
Vậy làm thế nào để khởi động lại tinh thần làm việc, nhanh chóng bắt nhịp lại với những thói quen thường ngày sau mỗi kỳ nghỉ dài? Thạc sĩ Thành chỉ ra những cách sau đây. Đầu tiên, cần chuẩn bị tâm thế cho việc đi làm trước một ngày hoặc một buổi. “Không nên vui chơi “thả ga” hết kỳ nghỉ lễ, ít nhất là tối hôm trước ngày làm việc đầu tiên. Hãy dành một lượng thời gian nhất định để lập mục tiêu và kế hoạch làm việc cho thời gian tiếp theo. Hoặc ít nhất hãy nghĩ những công việc mình cần làm trong ngày mai”, anh Thành nói.
3 ứng viên phó giáo sư trẻ nhất năm 2023 bao nhiêu tuổi, họ là ai?
Học sinh lớp 12 đang đứng trước một trong những quyết định quan trọng của cuộc đời là thi tốt nghiệp THPT và chọn ngành, trường xét tuyển vào các cấp học cao hơn. Năm 2025 lại càng đặc biệt hơn khi các em là những thí sinh đầu tiên của chương trình giáo dục phổ thông mới bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT có rất nhiều thay đổi và xét tuyển vào ĐH, CĐ có những điều chỉnh lớn để phù hợp với chương trình học mới. Trong thời đại AI bùng nổ, làm thế nào để chọn ngành học phù hợp để ra trường có việc làm ngay. Và liệu AI có thể thay thế hoàn toàn cho con người không?
